Jeszcze do niedawna skrajnie zagrożona wyginięciem – stała się przykładem wielkiego sukcesu ekologów – jej populacja powoli, lecz systematycznie, rośnie. W Chinach przez pewien czas za zabicie pandy i handel jej futrem lub mięsem obowiązywała nawet kara śmierci.
Ocalony gatunek? Nie do końca…
Od połowy XX w. panda była symbolem zagrożonych wyginięciem gatunków. W 1970r. na wolności żyło już tylko 1000 pand. Dzięki wspólnej pracy rządu Chin, WWF oraz lokalnych społeczności udało się zatrzymać wymieranie tych pięknych zwierząt. W ciągu 40 lat populacja pandy zwiększyła się o 80%, do 1860 osobników. Dzięki temu Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody zmieniła stopień zagrożenia wyginięciem dla pandy wielkiej. Status w Czerwonej Księdze Gatunków Zagrożonych został obniżony z kategorii „gatunek zagrożony” do „narażony” na wyginięcie.
„Udało się doprowadzić do tego, że liczebności pandy zaczęła powoli rosnąć – to wielki sukces. Jednak to wciąż za mało, aby uznać, że jest całkowicie bezpieczna. Rozległy niegdyś obszar występowania pandy został ograniczony do kilku odizolowanych od siebie masywów górskich. To oznacza niebezpieczeństwo niekorzystnych zmian genetycznych wśród niewielkich, nie kontaktujących się ze sobą populacji. Konieczna jest kontynuacja starań aby zwiększył się obszar dogodnego dla pandy siedliska, w którym znajdzie swój ulubiony pokarm – liście bambusa – oraz aby powstały korytarze ekologiczne łączące ze sobą poszczególne populacje pandy” – mówi Przemysław Nawrocki, ekspert WWF Polska ds. gatunków zagranicznych.
Panda – ulubieniec wszystkich
Pandy są jednymi z najbardziej lubianych i popularnych zwierząt. Ich obecność w ogrodach zoologicznych gwarantuje ogromną ilość odwiedzających. Pandy znane są z zamiłowania do przytulania, jedzenia i spania. Spędzają ponad pół dnia na jedzeniu, żywią się głownie bambusem, którego pochłaniają aż 14 kg dziennie. Mogą osiągać długość 150 cm wzrostu i 150 kg wagi. Warunkiem przetrwania młodych pand, jest wczesna nauka wspinania po drzewach w obronie przed zagrożeniami, gdyż ich rodzice często zbyt skoncentrowani są na… jedzeniu. Na wolności pandy żyją od 15-20 lat. W ubiegłym roku w wieku 37 lat w Chinach umarła Basi – najstarsza z pand żyjących pod opieką człowieka.
Ochrona pandy i innych gatunków
Panda stała się przykładem do naśladowania przy działaniach podejmowanych w celu ochrony innych zagrożonych gatunków. Dla WWF sytuacja pand jest dowodem, że współpraca rządów państw, organizacji pozarządowych, naukowców oraz lokalnych społeczności ma sens i przynosi zamierzone efekty.
„Panda, a prawidłowo panda wielka, jest jednym z niewielu gatunków zwierząt o dużych rozmiarach, które uniknęły zagłady z rąk ludzi. Wszędzie gdzie pojawiał się człowiek, przede wszystkim ginęły gatunki dużych ssaków i ptaków – tak się stało z mamutami, leniwcami olbrzymimi, ptakami moa. To nie przypadek, że wśród gatunków zagrożonych wymarciem znalazły się resztki „megafauny”, na przykład słoń leśny, nosorożce, żyrafy i duże drapieżniki takie jak tygrys, irbis śnieżny, gepard” – dodaje Przemysław Nawrocki, ekspert WWF Polska ds. gatunków zagranicznych.
Gatunki i podgatunki krytycznie zagrożone wymarciem
- Nosorożec jawajski: niegdyś występował na wielkim obszarze od Indii po Borneo. Obecnie zachowało się zaledwie 60 osobników, głównie na Jawie.
- Lampart amurski: podgatunek lamparta przystosowany do życia w chłodnym klimacie, występujący na pograniczy Chin i Rosji. Zostało zaledwie ok. 60 osobników.
- Baji chiński: słodkowodny delfin żyjący z rzece Jangcy. Krytycznie zagrożony,
a może nawet już wymarły, zaledwie kilkanaście lat temu. - Goryl górski: podgatunek goryla występujący środkowej Afryce. Łącznie zachowało się ok. 480 osobników. Dzięki ochronie jego liczebność powoli rośnie.
- Tygrys: obecnie żyją na mniej niż 7% ich oryginalnego terytorium. W ciągu XX w. liczebność tych zwierząt zmniejszyła się aż o 95%! Na wolności żyje już tylko ok. 3800 tygrysów.
- Niedźwiedź polarny: Naukowcy oceniają, że ich liczba w ciągu najbliższych 30-50 lat zmniejszy się o 30%. Niedźwiedzie zagrożone są głównie z powodu zmian klimatu.
- Mors: Morsy tracą naturalne siedliska z powodu topniejących lodów Arktyki.
- Pingwin Magellana: Populacje 12 spośród 17 gatunków pingwinów gwałtownie się zmniejszają.
- Żółw skórzasty: Ten największy spośród morskich żółwi przetrwał ponad 100 milionów lat. Teraz zagrożony jest wyginięciem.
- Tuńczyk błękitnopłetwy: Z powodu niezrównoważonych połowów populacje na wschodnim Atlantyku i Morzu Śródziemnym są bliskie załamania.
