Co kraj, to obyczaj. Stare, ludowe porzekadło możemy odnieść również do celebrowania świąt Bożego Narodzenia. Zastanawialiście się kiedyś, jakie potrawy królują na wigilijnych stołach w innych częściach świata? Dlaczego tradycja przechowuje pamięć o określonych potrawach bożonarodzeniowych? Zapraszamy na kulinarną podróż dookoła świata!
Na początek… słodkości
Nie od dziś wiadomo, że podstawowymi atrakcjami bożonarodzeniowymi dla dzieci są: Święty Mikołaj oraz pyszności, które jemy tylko raz w roku. W Meksyku i Wenezueli funkcjonuje nawet specjalny zwyczaj, zwany piniata. Zabawa, w której biorą udział głównie najmłodsi, polega na zrzuceniu i rozbiciu specjalnej kuli wypełnionej słodyczami. Uczestnicy starają się zebrać, jak najwięcej smakołyków. Świąteczne wypieki oznaczają najczęściej specjalne ciasta, które zostają przygotowane wyłącznie na tę okazję lub ich nazwa nawiązuje do tradycji Bożego Narodzenia. Na Węgrzech, już od XIX w. podstawową potrawą przygotowywaną na święta Bożego Narodzenia jest szaloncukor – specjalne ciasto, którego głównymi składnikami mogą być różne odmiany orzechów. Z kolei, świąteczny Półwysep Apeniński od lat zostaje opanowany przez panettone – specjalne ciasto, którego niezbędnym składnikiem są bakalie. Włosi chętnie eksperymentują podczas przygotowywania wypieków, dlatego panettone zawiera często nie tylko rodzynki, ale również figi i orzechy.
Panettone – tradycyjne włoskie ciasto bożonarodzeniowe
Składniki:
- 15 g drożdży
- 50 g cukru
- 100 g rodzynek luksusowych Bakalland
- 75 g orzechów włoskich Chandler Bakalland
- 4 łyżki ciepłego mleka
- 70 g skórki pomarańczowej Bakalland
- 350 g mąki tortowej
- 100 g miękkiego masła
- 50 g białej czekolady
Dokładnie mieszamy drożdże i po jednej łyżeczce cukru oraz mąki. Odstawiamy na 15 minut. Wyrośnięte ciasto łączymy z resztą mąki, solą, cukrem, rodzynkami, orzechami i skórką pomarańczy. Tak połączone składniki wyrabiamy tak długo, aż ciasto stanie się gładkie i elastyczne. Ponownie odstawiamy do wyrośnięcia na około 30-40 minut. Wyrabiamy przez kolejne 5 minut, a następnie dodajemy czekoladę. Ciasto układamy w formie i ponownie odstawiamy do wyrośnięcia. Na wierzch ciasta wylewamy i dokładnie rozprowadzamy 3 łyżki roztopionego masła, a następnie pieczemy w temperaturze 180 stopni Celsjusza przez około pół godziny. Po ostygnięciu, ciasto polewamy lukrem i ozdabiamy skórką pomarańczy.
Dania wytrawne
W wielu krajach istnieją specjalne zasady, które powinny obowiązywać przy bożonarodzeniowym stole np. ściśle określona liczba osób spożywająca kolację wigilijną, konieczność przygotowania specjalnego miejsca dla niespodziewanego gościa, wspólne kolędowanie, modlitwa przed posiłkiem oraz ilość i jakość przygotowanych posiłków. W Polsce, na stole powinno znaleźć się dwanaście potraw, których koniecznie trzeba spróbować. Należą do nich m. in.: smażony karp, kompot z suszonych owoców, kapusta z grochem, czy ryba po grecku. Jakie zwyczaje kulinarne panują w innych miejscach świata? W Wielkiej Brytanii i Stanach Zjednoczonych, na stołach króluje kurczak z żurawiną lub z sosem przygotowanym na bazie tych owoców. Ciekawe rozwiązanie kulinarne proponują mieszkańcy Indii, którzy rokrocznie spożywają specjalnie przygotowany ryż z dodatkiem orzechów nerkowca i winogron. W Chile popularne są wypieki chleba zawierającego rodzynki i migdały, natomiast w Kolumbii nie może zabraknąć polędwicy drobiowej polanej sosem z ananasa i śliwki.
Ryż po indyjsku
Składniki:
- 1,5 szklanki ryżu basmati
- 400 ml mleka kokosowego
- 400 ml rosołu
- 75 g orzechów nerkowca Bakalland
- 150 g rodzynek bursztynowych Bakalland
- 0,5 łyżeczki mielonego kminu
- 0,5 łyżeczki mielonej kolendry
- 0,25 łyżeczki kurkumy
- Liść laurowy
- Szczypta ostrej papryki
- Olej roślinny
Na rozgrzany olej wykładamy ryż i smażymy przez około 2 minuty. Następnie dodajemy mleko kokosowe, rosół i pozostałe składniki. W momencie, gdy potrawa zacznie wrzeć, zmniejszamy ogień. Gotujemy do chwili, aż ryż stanie się miękki (około 20 minut).
Inne zwyczaje związane z jedzeniem
Niezwykle trudno wyobrazić sobie Boże Narodzenie bez symbolicznego łamania się opłatkiem. Zwyczaj ten funkcjonuje w wielu krajach, jednak w Hiszpanii przybiera nieco inną formę. Mianowicie mieszkańcy półwyspu Iberyjskiego zastępują opłatek… chałwą z migdałami. W Kolumbii, przed uroczystym posiłkiem świątecznym, każdy z obecnych otrzymuje dwanaście winogron. Każde z nich symbolizuje jedno życzenie, które samodzielnie musimy ułożyć. Dopiero, gdy przygotujemy osobisty zestaw życzeń, możemy zjeść wszystkie owoce. Do tradycji związanych ze spożywaniem świątecznego posiłku, należy również dopisać zwyczaj praktykowany w Finlandii. W tym skandynawskim kraju, przy bożonarodzeniowym stole, nie może zabraknąć specjalnego napoju – grogu – czerwonego wina z dodatkiem ziół, migdałów i rodzynek.
Grog – rozgrzewający napój świąteczny
Składniki:
- Butelka czerwonego wina
- 1 łyżka cukru (w zależności od preferencji)
- 70 g skórki pomarańczowej Bakalland
- 100 g rodzynek luksusowych Bakalland
- 100 g blanszowanych migdałów Bakalland
- 1 łyżka kardamonu
- Świeży imbir
- 8 goździków
Na początku należy łączymy większość składników (poza migdałami i rodzynkami) i podgrzewamy do temperatury około 80 stopni Celsjusza. Pozostawiamy na wolnym ogniu przez około 2 minuty. Następnie dodajemy zblanszowane migdały i podgrzewamy przez około minutę. Rodzynki dodajemy do napoju bezpośrednio przed podaniem.